Στις 26 Ιανουαρίου 2003 πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα (Μέγαρο Μουσικής), με υπερφίαλη λαμπρότητα, η εναρκτήρια τελετή για την κήρυξη του 2003 ως Ευρωπαϊκού Έτους των Ατόμων με Αναπηρία. Από ψηλά ιστάμενα στελέχη της κυβέρνησης και των οργανώσεων των ατόμων με ειδικές ανάγκες ακούσαμε για πολλοστή φορά ότι: «Πρέπει να αναθεωρήσουμε σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο στο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό γίγνεσθαι της χώρας τη στάση μας απέναντι στην αναπηρία». Αυτά τα ανέξοδα γενικόλογα «πρέπει» και «θα» χάιδεψαν ανακουφιστικά τις ψυχές των ατόμων που απειλούνται από πάσης φύσεως αποκλεισμό και κάθε είδους περιθωριοποίηση. Με τους εκθαμβωτικούς φωτισμούς των καλοστημένων και πανάκριβων εκδηλώσεων έκρυψαν, άλλη μια φορά, τη σκληρή πραγματικότητα, αγνοώντας τις συστηματικές προσπάθειες συλλογικοτήτων που τα μέλη τους εργάζονται νυχθημερόν, για να ανοίξουν δρόμους διασφάλισης των ανθρώπινων δικαιωμάτων για κάθε άνθρωπο χωρίς διακρίσεις και επίλυσης των μεγάλων και καθημερινών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Αυτή η αδράνεια κι η στασιμότητα, ευνοεί τα «Σαρκοβόρα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας» που χωρίς κανόνες δεοντολογίας εμπορεύονται τη δυστυχία και την εξαθλίωση των πιο ταλαιπωρημένων και καταφρονεμένων συνανθρώπων μας. Με την κάμερα και το μικρόφωνο απομονώνουν ανθρώπινες φιγούρες, από τις πιο αδύναμες κοινωνικές ομάδες, αποφεύγοντας: α) να παραθέσουν ερευνητικά και στατιστικά στοιχεία για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και β) να δώσουν βήμα για να ακουστούν οι προτάσεις που κατατίθενται από συγκροτημένες πολιτικές, κοινωνικές, επιστημονικές και συνδικαλιστικές δυνάμεις της Ελλάδας.
Αλήθεια, πόσοι συμπολίτες μας, με αυξημένο οικονομικό και κοινωνικό κύρος, που τα παιδιά τους φοιτούν στις τρεις τάξεις του Λυκείου «εκλιπαρούσαν ταπεινωτικά» τα Κέντρα Διάγνωσης, Αξιολόγησης και Υποστήριξης του ΥΠΕΠΘ και τις ιατροπαιδαγωγικές υπηρεσίες ώστε να εξασφαλίσουν για τους γόνους τους την πολυπόθητη «Γνωμάτευση Δυσλεξίας»; Πίστευαν ότι θα διευκόλυνε τα παιδιά τους να εξεταστούν προφορικά και, έτσι, ίσως άνοιγαν εύκολα οι πύλες των Πανεπιστημίων γι' αυτά. Γονείς που δε νοιάστηκαν ποτέ για τα προγράμματα σπουδών και το σχολικό περιβάλλον όπου τα παιδιά τους αναλώνουν το περισσότερο χρόνο της ζωής τους. Γονείς που ενδεχομένως τα παιδιά τους να στεγάζονται σε ακατάλληλα σχολικά κτίρια και να κινδυνεύει η σωματική τους ακεραιότητα, αλλά δε βρήκαν χρόνο να ενδιαφερθούν για τέτοια σοβαρά θέματα.
Διανύουμε τα πρώτα τρία έτη του 21ου αιώνα και διαπιστώνουμε ότι το Υπουργείο Παιδείας και ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων αδυνατούν να συγκροτήσουν ένα χωροταξικό σχεδιασμό για τα σχολικά κτίρια ο οποίος θα απαιτεί οι σχολικές μονάδες της γενικής και της ειδικής αγωγής καθώς και τα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια να καταλαμβάνουν μια σημαντική θέση στον τοπογραφικό ιστό κάθε πόλης. Λόγω της βαρύτητας της κοινωνικής και μορφωτικής τους χρήσης δεν πρέπει να απομονώνονται από άλλες κοινωνικές λειτουργίες. Γι' αυτό πρέπει να διευκολύνουν την προσπελασιμότητα όλων των ενδιαφερομένων με ή χωρίς ειδικές ανάγκες.
Είναι εφικτό το 2003 -Ευρωπαϊκό Έτος των Ατόμων με Αναπηρίες- να γίνει αφετηρία ευαισθητοποίησης των κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να πάρουν άμεσα πολιτικά μέτρα επίλυσης του στεγαστικού προβλήματος των Σχολικών Μονάδων Ειδικής Αγωγής (Σ.Μ.Ε.Α.). Ένα σοβαρό πρόβλημα που αφορά άλλες χώρες περισσότερο κι άλλες λιγότερο. Να χτιστούν σχολικά κτίρια, για να στεγάζονται και να προστατεύονται τα άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, να εξυπηρετούνται οι σχολικές λειτουργίες και να ευνοούνται ή να αναπτύσσονται θετικές παιδαγωγικές πρακτικές υπέρ τους.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει ο Πανελλήνιος Επιστημονικός Σύλλογος Ειδικής Αγωγής το 90% των κτιρίων που στεγάζονται τα ειδικά δημοτικά σχολεία είναι ακατάλληλα κι έχουν περιορισμένη προσβασιμότητα. Οι εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής, το ειδικό προσωπικό, τα παιδιά κι οι γονείς εκφράζουν διαρκώς τη δυσαρέσκεια τους για την πίεση που νιώθουν από την έλλειψη λειτουργικών χώρων για τα μαθήματα, τα διαλείμματα, το φαγητό, τη γυμναστική, τις συνεδριάσεις και την ξεκούραση του προσωπικού των ειδικών σχολείων. Επίσης το 72% των Τμημάτων Ένταξης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση στεγάζεται σε αποθηκευτικούς χώρους 4-6 τ.μ. χωρίς επαρκή εξαερισμό και φωτισμό. Στη Νομαρχία Πειραιά, από τα 8 ειδικά σχολεία, τα 7 στεγάζονται σε άθλιες κτιριακές συνθήκες και απαιτείται άμεσα η μεταστέγαση τους σε σχολικά κτίρια που να τηρούν τις απαραίτητες προδιαγραφές. Το νεοϊδρυθέν Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαιδευτικής και Κατάρτισης, αναζητεί εναγωνίως στέγη και 50 έφηβοι με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες βιώνουν το σχολικό αποκλεισμό.
